Witamina D – właściwości zdrowotne

Na brak witaminy D cierpi 89,9% Polaków. Przyczyniły się do tego kampanie reklamujące konieczność używania kremów z filtrem i okularów przeciwsłonecznych. Naturalnym źródłem witaminy D jest słońce. Słońce jest źródłem życia na Ziemi i warto się z nim zaprzyjaźnić. Najważniejsze jest to, żeby zachować umiar.

Leżenie plackiem na plaży jest tak samo ekstremalnym zachowaniem jak smarowanie się kremem z filtrem przed każdym wyjściem z domu.

Źródło witaminy D – słońce i jego właściwości

Potrzebujemy słońca w rozsądnych ilościach. Słońce reguluje wewnętrzny zegar biologiczny, co ma wpływ na poprawę jakości życia; poprawia zdolność do koncentracji i działania w ciągu dnia, umożliwia zdrowy sen nocą. Słońce uspokaja, poprawia humor, wprowadza w dobry nastrój, zmniejsza objawy depresji, wzmacnia układ odpornościowy, chroni serce, wzmacnia kości i przedłuża życie. Szwedzcy naukowcy w 2014 roku stwierdzili, że unikanie słońca, szczególnie w krajach o umiarkowanym nasłonecznieniu – takim jak Szwecja lub Polska – może prowadzić do pogorszenia zdrowia i zwiększenia prawdopodobieństwa śmierci z powodu różnych chorób.[1]

Światło słoneczne ma silne działanie antybakteryjne i antywirusowe[2], [3]. To dlatego właśnie nasze babcie wietrzyły pościel na słońcu – żeby usunąć z niej drobnoustroje i zmniejszyć ryzyko przenoszenia chorób. Na słońcu suszono też pranie, dzięki czemu nie tylko szybciej schło i miało ładny zapach, ale było wolne od bakterii i wirusów.

Jak piszą naukowcy w opracowaniu z 2005 roku:

Promieniowanie UV ze słońca jest podstawowym środkiem bakteriobójczym w środowisku. (…) Światło słoneczne, a dokładniej, słoneczne promieniowanie UV działa jako główny naturalny środek wirusobójczy w środowisku. Promieniowanie UV zabija wirusy poprzez chemiczną modyfikację ich materiału genetycznego, DNA i RNA.[4]

Słońce – dawka witaminy D za darmo

Witamina D jest niezbędna, a jednym z jej naturalnych źródeł jest światło słoneczne. Zależnie od jasności skóry zaleca się zdrowe przebywanie na słońcu bez ochrony od pięciu do trzydziestu minut dziennie. Im jaśniejsza cera, tym krócej. Warto pamiętać o tym, że organizm ma własne mechanizmy obronne chroniące przed szkodliwym promieniowaniem, które działają poprawnie tylko wtedy kiedy miały szansę właściwie się wykształcić pod wpływem czynników zewnętrznych. Skóra przyzwyczajona do chemicznej ochrony kremami z filtrem może potrzebować czasu, żeby odzyskać swoje naturalne zdolności, warto więc powoli i stopniowo zwiększać ewentualną ekspozycję na słońce. Podczas zażywania niektórych leków kontakt ze słońcem może być niewskazany. Zawsze należy skonsultować to z lekarzem.

Skutki niedoboru witaminy D

Do objawów zbyt niskiego poziomu witaminy D należą:

  • zmęczenie i osłabienie
  • kruche kości ulegające częstym złamaniom
  • często przeziębienia i inne infekcje
  • złe samopoczucie, depresja
  • dolegliwości układu pokarmowego i jelit
  • nadciśnienie, choroby serca
  • choroby autoimmunologiczne.

Poziom witaminy D łatwo zmierzyć podczas badania krwi. Są nawet domowe testy, do których pobiera się kroplę krwi z palca. W przypadku suplementacji szukaj środków o krótkim składzie i wolnych od szkodliwych dodatków, takich jak olej palmowy, żelatyna wołowa, barwniki, aromaty i inne.  Przykładowy dobry skład witaminy D to inulina (z korzenia cykorii) i witamina D (cholekalcyferol).

Artykuł nie stanowi rekomendacji medycznej. Informacje zawarte w blogu mają charakter edukacyjny i nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. 

[1] Lindqvist PG, Epstein E, Landin-Olsson M, Ingvar C, Nielsen K, Stenbeck M, Olsson H. Avoidance of sun exposure is a risk factor for all-cause mortality: results from the Melanoma in Southern Sweden cohort. J Intern Med. 2014 Jul;276(1):77-86. doi: 10.1111/joim.12251. Epub 2014 Apr 23. PMID: 24697969.

[2] Fahimipour, A., Hartmann, E., Siemens, A. et al. Daylight exposure modulates bacterial communities associated with household dust. Microbiome 6, 175 (2018). https://doi.org/10.1186/s40168-018-0559-4

[3] Hockberger PE. The discovery of the damaging effect of sunlight on bacteria. J Photochem Photobiol B. 2000 Nov;58(2-3):185-91. doi: 10.1016/s1011-1344(00)00121-4. PMID: 11233649.

[4] Lytle, C. D., & Sagripanti, J. L. (2005). Predicted inactivation of viruses of relevance to biodefense by solar radiation. Journal of virology, 79(22), 14244–14252. https://doi.org/10.1128/JVI.79.22.14244-14252.2005